Κυρίως θεωρούμενη ασθένεια του συκωτιού, η Ηπατίτιδα C [το ήπαρ (-τος) = συκώτι] συνδέεται με τον ιό HCV - που αντιστοιχεί στα αρχικά των αγγλικών λέξεων Hepatitis C Virus (μτφ. Ιός της Ηπατίτιδας C). Υπάρχουν έξι γνωστοί ιοί, που προκαλούν ασθένεια του ήπατος, οι εξής: Ηπατίτιδα Α, Β, C, D, E και G (ονομαζόμενες από τα αντίστοιχα γράμματα του λατινικού αλφαβήτου).

Η Ηπατίτιδα C συνδέεται με το 75% των κρουσμάτων όλων των τύπων της Ηπατίτιδας, εξ ου και αποτελεί τον πιο διαδεδομένο τύπο της. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο ήπαρ και να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο.

Σε αρκετές περιπτώσεις τα συμπτώματα της Ηπατίτιδας C παρερμηνεύονται ως συμπτώματα γρίπης, που έρχεται και παρέρχεται.

Επιπολασμός

Ο ιός της Ηπατίτιδας C ανακαλύφθηκε μόλις το 1989 και αποτελεί, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ιούς της Ηπατίτιδας, τον δυσκολότερο αντίπαλο του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου. Ως αποτέλεσμα, μεγάλο ποσοστό των ασθενών, που φέρουν τον ιό - περίπου 80-90% των περιπτώσεων - νοσούν χρονίως από την ασθένεια με βασική επίπτωση την κίρρωση του ήπατος (εκφυλισμός των ιστών του συκωτιού) και δη την αναστολή της λειτουργίας του ήπατος. Η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει, ότι περί το 60% των κρουσμάτων Ηπατίτιδας C προέρχεται από χρήση τοξικών ουσιών. Μέχρι προσφάτως, παγκοσμίως, στις ανεπτυγμένες χώρες, οι μεταγγίσεις αίματος ευθύνονταν για το 10% των κρουσμάτων Ηπατίτιδας C, ποσοστό που βρίσκεται υπό συνεχή μείωση μετά την ανακάλυψη του ιού της Ηπατίτιδας C. Σημειωτέον, ότι πριν το 1990 δε γίνονται τεστ για τον ιό της Ηπατίτιδας C στις μονάδες αίματος, που εισέρχονταν στις τράπεζες των Νοσοκομείων. Στις μέρες μας, η πιθανότητα μόλυνσης με τον ιό της Ηπατίτιδας C μετά από μετάγγιση αίματος είναι αμελητέα και στην πράξη αποδίδεται σε λάθος κατά την εξέταση των δειγμάτων αίματος. Σήμερα, υπολογίζεται, ότι υπάρχουν περίπου 4-5 εκατομμύρια κρούσματα Ηπατίτιδας C μόνο στην Αμερική και περίπου 200 εκατομμύρια παγκοσμίως! Το γεγονός αυτό καθιστά τον ιό της Ηπατίτιδας έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Θεωρείται δε, ο ιός που προκαλεί την Ηπατίτιδα C, μία από τις μάστιγες για τον αιώνα που διανύουμε, ακόμα μεγαλύτερη και από τον ιό HIV, που προκαλεί το AIDS. Στην Ελλάδα, βάσει των σχετικών ερευνών, ο αριθμός των κρουσμάτων υπολογίζεται περίπου σε 100.000 άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας C. Τα τελευταία χρόνια καταγράφονται περίπου 10.000-11.000 νέα κρούσματα και περίπου 400 θάνατοι ασθενών με Ηπατίτιδα C.

Χαρακτηριστικά

Στη πρώιμη φάση της, η ασθένεια δεν επιφέρει εμφανή συμπτώματα στον οργανισμό-φορέα, εξ ου και συνήθως, όταν διαγιγνώσκεται έχει ήδη προκαλέσει σημαντικού βαθμού βλάβη στο ήπαρ του ασθενούς. Ο συνήθης κύκλος της ασθένειας, από τα πρώιμα στάδια έως την σημαντική καταστροφή του ήπατος, είναι περί τα 20-30 χρόνια. Τα βασικά πρώτα συμπτώματα της πρώιμης φάσης, αν και με δυσκολία γίνονται αντιληπτά από το άτομο-φορέα του ιού της Ηπατίτιδας C - συνήθως χρόνια μετά τη μόλυνση του οργανισμού με τον ιό: κόπωση, ίκτερος μικρός πυρετός (δέκατα), πόνος στους μύες και τις αρθρώσεις, ναυτία, τάση προς εμετό, απώλεια όρεξης, απροσδιόριστος πόνος στους κοιλιακούς μύες και σπανιότερα διάρροια. Σε αρκετές περιπτώσεις τα συμπτώματα της Ηπατίτιδας C παρερμηνεύονται ως συμπτώματα γρίπης, που έρχεται και παρέρχεται. Σε πιο προχωρημένα στάδια της ασθένειας, τα συμπτώματα γίνονται πιο εμφανή (και ανησυχητικά) με κύρια: το υποκίτρινο χρώμα δέρματος, το πρήξιμο στην κοιλιακή χώρα - λόγω παρακράτησης υγρών (που συνδέονται με ένδειξη σοβαρής βλάβης της λειτουργίας του ήπατος). Σοβαρός είναι ο κίνδυνος και της αναστολής των βασικών λειτουργιών του ασθενούς (κώμα).

Διάγνωση

Η Ηπατίτιδα C διαγιγνώσκεται με εξετάσεις αίματος (ανίχνευση τίτλων αντισωμάτων).

Αντιμετώπιση

Έως σήμερα, δεν υπάρχει εμβόλιο για την Ηπατίτιδα C λόγω της συνεχούς μετάλλαξης του ιού. Δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις, ότι βρισκόμαστε κοντά στην ανακάλυψη ενός εμβολίου πρόληψης ή θεραπείας για τον ιό της Ηπατίτιδας C. Ωστόσο, με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, η εξέλιξη της ασθένειας αναστέλλεται - κυρίως με τον περιορισμό της βλάβης στο ήπαρ. Μερικοί από τους ασθενείς ενδέχεται να θεραπευτούν από τον ιό, παρό,τι δεν είναι γνωστό πώς ακριβώς δρα ενάντια στον ιό το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών που αποθεραπεύονται. Στην πράξη, η Ηπατίτιδα C αποτελεί μία ασθένεια με την οποία "μαθαίνει ο ασθενής και το οικείο περιβάλλον του να ζει". Εφόσον η αποθεραπεία δεν είναι αδύνατη, αφενός, και η μετάδοση της ασθένειας είναι σχετικώς δυνατή εξ αμελείας, αφετέρου, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη συνειδητοποιημένης στάσης απέναντι στους κινδύνους, που ενυπάρχουν, και στην ρύθμιση και περιορισμό των επιπτώσεων από τη δράση του ιού στον οργανισμό.

Πρόληψη

Ο ιός μεταδίδεται άμεσα με πρόσμιξη αίματος ή γενετήσιων υγρών σε άμεση (ενδοφλέβια) ή έμμεση (επιδερμική) επαφή. Τρόποι μετάδοσης περιλαμβάνουν: - διάτρηση δέρματος και τατουάζ - κοινόχρηστα είδη προσωπικής υγιεινής (ξυριστικές μηχανές και λεπίδες ξυρίσματος, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες) - τραυματισμοί με αιμορραγία - μη αποστειρωμένες βελόνες - σεξουαλική επαφή - μετάγγιση αίματος Σε ό,τι αφορά την μετόδοση του ιού σε έμβρυα, ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μεγαλύτερος κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης - ο λόγος για τον χρόνο μόλυνσης της μητέρας - ή κατά τον τοκετό. Στην περίπτωση των βρεφών, όπως για τους ενηλίκους, δεν υπάρχει προληπτική ή θεραπευτική αγωγή για το έβρυο ή το νεογέννητο ως προς τον ιό της Ηπατίτιδας C.

Πηγές:

• Hep-Links: Οδηγός, σε πέντε γλώσσες, για τους ιστοτόπους που αφορούν την Ηπατίτιδα C- η αρχή της αναζήτησης πληροφοριών σχετικά με την Ηπατίτιδα C www.eligast.gr
• Deutsches Hepatitis C Forum: Τεράστια βάση δεδομένων για την Ηπατίτιδα C - παρουσίαση σε τρεις γλώσσες με πολύ μεγάλης έκτασης κείμενα. www.hepatitis-c.de
• Epidemic: Εκλαϊκευμένη παρουσίαση πληροφοριών για την Ηπατίτιδα C - συνοπτικά κείμενα με ουσιαστική πληροφόρηση. www.epidemic.org
• Hepatitis-Central: Εκτεταμένες βάσεις δεδομένων στην αγγλική γλώσσα για όλους του τύπου της Ηπατίτιδας www.hepatitis-central.com

Φορέας στην Ελλάδα για την Ηπατίτιδα C:

• Ελληνικό Ιδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.) Μη κερδοσκοπικός οργανισμός για την ενημέρωση του κοινού για τα νοσήματα του πεπτικού συστήματος και της υγιεινής διατροφής. Πατριάρχου Ιωακείμ 30, 10675, Αθήνα Τηλέφωνο: 2107231332 Email: info@eligast.gr Ιστοτόπος: www.eligast.gr

Η 1η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για την Ηπατίτιδα C.

Έρευνα - σύνταξη - επιμέλεια κειμένου:

• 'Αγγελος Κουτουμάνος, Κοινωνικός λειτουργός, Εκδότης NOESI.gr [agkou]

Διαβάστε επίσης στο NOESI.gr:

• Oδηγίες για την Ηπατίτιδα C από τον Αυστραλιανό Οργανισμό για τα Φάρμακα κατά HIV (Australian Society for HIV Medice) (αρχείο τύπου PDF Acrobat Reader).

Επιστημονική απάντηση στην απειλή της ηπατίτιδας C

Πηγή: '

• Aρθρο από το http://www.healthellas.gr στις 20/1/05.

Πιο εύκολη γίνεται η αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C. Κλινικές μελέτες οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε 99 ηπατολογικά κέντρα σε όλο τον κόσμο, έδειξαν ότι ο ιός μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στο μισό χρόνο και με σημαντικά λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Την αισιόδοξη αυτή ανακοίνωση έκαναν σε Συνέντευξη Τύπου ο ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Αθήνας κ. Στέφανος Χατζηγιάννης και ο αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας κ. Άγγελος Χατζάκης . Οι δύο διακεκριμένοι επιστήμονες αναφέρθηκαν στα ευρήματα μεγάλης κλινικής μελέτης, η οποία πραγματοποιήθηκε σε 1.311 ασθενείς από πολλές χώρες του κόσμου, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Annals of Internal Medicine». Για το λόγο αυτό, μελετήθηκαν ασθενείς οι οποίοι έχουν προσβληθεί από τους «πιο εύκολα αντιμετωπίσιμους» γονότυπους 2 και 3 τού ιού ηπατίτιδας C. Η μελέτη έδειξε ότι ακόμη κι αν η διάρκεια της θεραπείας με πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη α-2α ελαττωθεί κατά το ήμισυ, από ένα έτος σε έξι μήνες, και η δόση της ριμπαβιρίνης μειωθεί κατά 200 έως 400 mg την ημέρα, 84% εξ αυτών θα επιτύχουν σταθερή ιολογική απόκριση. Στους ασθενείς με το «δύσκολο» γονότυπο 1, απαιτούνται 48 εβδομάδες θεραπείας με τη συνήθη δόση (1.000 - 1.200 mg) ριμπαβιρίνης για να επιτευχθεί το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα (52% ιολογική απόκριση των ασθενών). Στο σύνολο των ασθενών, η χορήγηση του συνδυασμού πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης και ριμπαβιρίνης μετά από 48 εβδομάδες, είχε ως αποτέλεσμα την επίτευξη σταθερής ιολογικής απόκρισης σε 63% συνολικά των ασθενών. Τα ευρήματα αυτά θα επιτρέψουν στους ιατρούς να προσφέρουν στους ασθενείς τους τη βέλτιστη θεραπεία και να μειώσουν το κόστος περίθαλψης για τους ασθενείς με γονότυπο 2 και 3. «Γνωρίζουν πλέον ότι οι έξι μήνες θεραπείας έχουν εξίσου καλά αποτελέσματα με τους 12 μήνες», σημείωσε ο καθηγητής κ. Χατζηγιάννης, επισημαίνοντας ότι τα οφέλη που προκύπτουν για τους ασθενείς από την αγωγή αυτή αφορούν στη σημαντική ελάττωση των ανεπιθύμητων ενεργειών.